ماهی مرکبی با نام فرعون / Pharaoh Cuttlefish / Sepia pharaonis

[shervin]

سپیا فاراعونیس ها مانند همه مرکب ماهی ها، دارای جنس های نر و ماده جدا از هم هستند. جثه جنس نر بزرگتر از ماده است و رنگ های متنوع و جذابی دارد که جنس ماده را به طرف خود جذب می کند. فصل تخم ریزی این جانوران در بهار یا پاییز و معمولا" در عمق 50 متری دریاست. وقتی سپیا فاراعونیس نر، همسر خود را انتخاب کند، بازوهای دهانی اش را تغییر شکل می دهد و آماده می شود تا او را به سمت خود بکشاند. اما این کار به همین راحتی هم نیست؛ او برای به دست آوردن همسر، ناچار به مبارزه با رقیبان است. پس باید همه آنها را وادارد تا صحنه را ترک کنند و او را با سپیا فاراعونیس ماده تنها بگذارند. حالا نوبت آن می رسد تا رضایت همسر را جلب کند؛ او بالای سر همسر آینده اش شنا می کند، نور می تاباند و تغییر شکل می دهد تا دل او را به دست آورد.

بعد از لقاح تخمک ها، نوبت آن است که تخم ها از بدن مادر خارج شوند. این کار فقط بر عهده مادر است و باید به تنهایی از پس آن برآید اما این موضوع دلیل بر این نیست تا پدر بیکار بنشیند؛ او باید مراقب اوضاع باشد و با هر موجود مهاجمی مبارزه کند تا همسر، کار خود را به پایان برساند.

اولین کار این است که بستری سخت و ترجیحا" حفره مانند را به عنوان محلی مناسب، برای تخم گذاری پیدا کنند. پس پدر و مادر شناکنان به دنبال این محل می گردند. با اینکه سپیا فاراعونیس سطحی کاملا" شنی در مناطق عمیق را برای استراحت دوست دارد ولی هنگام تخمریزی، مناطق صخره ای در کنار سواحل را انتخاب می کند. پس از آنکه مادر محل مناسب را پسندید، در پناه حفاظت همسرش، شکل خود را به حالت یک دوک در می آورد. سپس یکی از بازوهایش را که برای این کار تغییر شکل داده، وارد فضای خالی بدن خود که < جبه > نام دارد می کند و تخم ها را با دقت خاصی بصورت خوشه ای به بستر می چسباند. در میان بیشتر ماهیان مرکب، بعد از تخم گذاری، وظیفه والدین به پایان می رسد. یا هر دو می میرند و یا به آب های عمیق باز می گردند.

سپیا فاراعونیس ها عمر کوتاهی دارند و در یک سالگی بالغ می شوند. علت این موضوع هم به خون آنها برمی گردد؛ سپیا فاراعونیس دارای قلبی سه حفره ای است که دو حفره برای پمپاژ خون به دستگاه تنفسی و یک حفره برای پمپاژ خون به کل بدن است. وجود هموسیانین یعنی مس به جای آهن در خون او، باعث شده که رنگ خونش به جای قرمز، به صورت سبزآبی دیده شود. این سیستم گردش خون انرژی زیادی نیاز دارد که همین مصرف انرژی طول عمر این جانور را کوتاه می کند.

تخم های سپیا فاراعونیس که هر کدام بین 7 تا 19 میلی متر است، بسیار شبیه خوشه های انگور مانند ژله ای هستند؛ اگر یکی از آنها را به سوی نور بگیرید، می توانید مینیاتور کوچک و کاملی از یک سپیافاراعونیس را در داخل آن ببینید چرا که نوزاد آنها فاقد مراحل دوران لاروی است. این نوزادان بسته به شرایط محیط بعد از 20 تا 25 روز از مرحله جنینی خارج می شوند و از پوشش شفاف و شیشه ای تخم بیرون می آیند. از آن همه تخم رها شده که بعد ها به نوزاد تبدیل می شوند، فقط تعداد معدودی شانس زندگی دارند و بسیاری از آنها قبل از رسیدن به بلوغ و تولید مثل به وسیله شکارچیان، خورده می شوند. اما آنها که زنده می مانند، زندگی کامل و مستقلی را از نوزادی شروع می کنند.

فرعون خلیج فارس با اینکه در جوانی علاقمند به زندگی جمعی است ولی به تدریج که بزرگ می شود، قلمرو طلب شده و زندگی انفرادی را ترجیح می دهد. تا وقتی که زوج خود را بیابد. آن وقت است که باید دوباره خود را رنگارنگ کند و نور بتاباند تا به راه پدر یا مادر خود برود.


ادامه دارد...